Nói về các phương sử dụng Đông y chúng ta thường nghe đến thuốc Nam và thuốc Bắc. Trong đó thì thuốc Bắc nghe phổ biến hơn cả. Tại TpHCM, trục đường Hải Thượng Lãn Ông là con đường bán thuốc Đông y bao gồm cả thuốc Nam và thuốc Bắc. Tuy nhiên, bạn đã hiểu rõ thế nào là thuốc Nam, thế nào gọi là thuốc Bắc chưa? Cùng tham khảo bài viết dưới đây.
Thuốc Bắc là gì?
Thuốc Bắc là loại thuốc sử dụng dược liệu và các bài thuốc của Trung Quốc. Vì Trung Quốc ở phía Bắc nước ta vì thế mà các dược liệu được nhập khẩu này được gọi là thuốc Bắc. Trung Quốc có nền y học cổ truyền phát triển dựa vào âm dương, ngũ hành, kỳ kinh bát mạch để chẩn, khám và kê phương thuốc. Hệ thống y học cổ truyền của Trung Quốc phát triển mạnh mẽ và hơn hơn 1000 năm Bắc thuộc thì nền y học cổ truyền của chúng ta cũng bị ảnh hưởng sâu sắc.
Để có thể chẩn và khám chữa bệnh theo thuốc Bắc thì Việt Nam ta cần nhập khẩu các vị thuốc của Trung Quốc. Đây là điều khó khăn, khiến cho việc điều trị bệnh trở nên đắt đỏ hơn. Dân gian ta có câu: “Thuốc nam đánh giặc, thuốc bắc lấy tiền” ý chỉ việc chi phí để sử dụng thuốc bắc là rất đắt đỏ.
Thuốc Nam là gì?
Như thế, ngược lại với thuốc Bắc là thuốc Nam – thuốc của người nước Nam (Việt Nam). Danh y Tuệ Tĩnh (thời nhà Trần) là người mở lối cho y học cổ truyền nước ta với ngành thuốc Nam. Ông có câu “Nam dược trị Nam nhân” ý muốn dùng hệ thực vật địa phương của chính nước ta để trị bệnh cho người nước ta. Đây cũng là kim chỉ nam cho ông tìm hiểu, nghiên cứu hệ thực vật tại quê nhà để cho ra các bài thuốc chữa trị bệnh với người Việt Nam ta. Như thế, thuốc Nam là chỉ thảo dược được thu hoạch ở nước ta.
Theo danh y Tuệ Tĩnh thì ông đã tổng hợp được 500 loại cây tương ứng với 500 vị thuốc từ những cây cỏ quanh ta. Tuy nhiên, ngày nay thì bộ y tế chỉ mới công bố danh sách khoảng 70 loài cây được công nhận là loài thuốc Nam (Quyết định số 4664/QĐ-BYT, ngày 07 tháng 11 năm 2014)
Các bài thuốc Nam rất dễ nhận biết mà bạn có thể gặp phải: như cây xài đất, đinh lăng, tần lá dày, lá mơ hay cà gai leo… Đó là những vị thuốc nam quanh ta mà bạn có thể đã gặp phải nhưng ít khi được sử dụng trong y học.
Thuốc Bắc và Thuốc Nam, cái nào tốt hơn?
Để nói rằng cái nào tốt hơn thì thật khó vì chúng đều có những ưu điểm khác nhau. Thuốc Nam có ưu điểm sử dụng thảo dược, cây cỏ trong nước nên rẻ hơn, giúp người bệnh dễ tiếp cận hơn để duy trì nhất là đối với các loại bệnh mãn tính lâu năm. Với thuốc Bắc có nền y học lâu năm, thảo dược cũng phong phú hơn nhưng giá cả lại cao hơn. Sẽ khó để sử dụng chúng trong thời gian dài, nhất là đối với những người gặp khó khăn về kinh tế. Tùy vị thuốc và giá thành của mỗi thang thuốc Bắc có giá từ 100k – 300k để sử dụng cho một lần sắc uống trong 1 ngày.
Với những chia sẻ kể trên, hy vọng bạn có cái nhìn tổng quan về Đông Y trong đó có thuốc nam và thuốc Bắc. Một vài chia sẻ khác, các chùa chiền thường tổ chức khám bệnh, bốc thuốc miễn phí. Đó là những vị thuốc nam quanh ta. Bạn có thể đến các cơ sở này để được thăm khám và cho thuốc.
